Hệ sinh thái FPT bao gồm rất nhiều công ty, tuy nhiên, chỉ có một số ít công ty thực sự liên quan mật thiết đến cổ phiếu FPT. Mỗi khi cổ phiếu FPT được nhắc đến, nó thường kéo theo sự tăng giá của nhiều cổ phiếu “họ nhà F”.

Cổ phiếu FPT trong mảng công nghệ đã vượt đỉnh 25 lần kể từ đầu năm.

FPT Telecom đã tăng trưởng theo cấp số nhân sau năm tháng.

FPT Retail đang tiến sát ngưỡng tỷ đô vốn hóa.

Công ty chứng khoán FPT cũng đã tăng vốn thêm 3.000 tỷ đồng.

Khi đọc bài viết này, tôi cũng có nhiều trăn trở về cổ phiếu FPT, và tôi muốn chia sẻ câu chuyện về FPT để nhấn mạnh rằng chúng ta cần hiểu rõ bản chất của doanh nghiệp thay vì chỉ đầu tư dựa trên các bài báo, tin tức, hay chỉ nhìn vào giá cổ phiếu hoặc thương hiệu.

Qua câu chuyện sau đây, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về cổ phiếu FPT nói riêng và hệ sinh thái FPT, “họ nhà F” nói chung.

Tập đoàn FPT gồm những công ty nào? Những công ty đã và đang thuộc “họ nhà F”

Tập đoàn FPT đa ngành với nhiều lĩnh vực kinh doanh, trong đó:

Mảng viễn thông được phát triển thông qua Công ty cổ phần viễn thông FPT – FPT Telecom – (UPCOM: FOX)

Mảng kinh doanh online là CTCP Dịch vụ Trực tuyến FPT – FPT Online – (UPCOM: FOC)

Đặc biệt, mảng phần mềm và hệ thống thông tin, qua FPT Software và FPT Information System, đã đóng góp rất lớn vào sự tăng trưởng của cổ phiếu FPT trong thời gian qua.

Ngoài ra, tâp đoàn FPT còn có mảng giáo dục, phục vụ cho việc đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực công nghệ thông tin của tập đoàn.

FPT cũng sở hữu một phần trong FPT Retail (HSX: FRT), chuỗi cửa hàng FPT Shop, và nắm giữ khoảng 13% cổ phần tại công ty chứng khoán FPT Securities (HSX: FTS).

Tập đoàn FPT từng là một công ty đa ngành, đa lĩnh vực
Tập đoàn FPT từng là một công ty đa ngành, đa lĩnh vực

Tuy nhiên, chúng ta có thể thấy rằng bản chất việc sở hữu của FPT trong FPT Retail và FTS khá khác biệt so với các công ty khác trong tập đoàn.

Kể từ khi niêm yết, cổ phiếu FPT đã trải qua hai cột mốc quan trọng mà chúng ta cần nhắc đến.

Cột mốc thứ nhất là giai đoạn từ 2007 đến 2009, khi cổ phiếu FPT không phải mới chỉ nổi sóng gần đây, mà đã nhiều lần đạt đỉnh.

Khi mới niêm yết vào thời điểm thị trường còn rất sơ khai và bùng nổ vào khoảng 2007-2008, cổ phiếu FPT đã giúp nhiều nhân viên tập đoàn FPT trở thành triệu phú.

Lúc đó, FPT tin rằng với những thành tựu trong lĩnh vực công nghệ, họ có thể làm được mọi thứ và kiếm được tiền từ nhiều lĩnh vực khác nhau.

Đặc biệt, vào thời điểm đó, lĩnh vực tài chính đang rất hot, với rất nhiều công ty đua nhau mở quỹ, công ty chứng khoán, ngân hàng, và bảo hiểm.

Nếu bạn đã tham gia thị trường từ lâu, có lẽ bạn sẽ biết rằng ngay cả Vingroup cũng đã xây dựng đội ngũ để mở quỹ, công ty bảo hiểm và công ty chứng khoán vào thời điểm đó. FPT cũng không ngoại lệ. Lúc đó, họ đã mở ngân hàng, chính là Ngân hàng Tiên Phong (TPBank).

Sau đó, FPT đã mở công ty chứng khoán, đó là FPT Securities, và cũng đã thành lập quỹ đầu tư FPT Capital. Tập đoàn FPT đã nghĩ rằng, với sức mạnh và quy mô của mình, họ có thể thành công trong mọi lĩnh vực.

Tuy nhiên, vào năm 2009, thị trường chứng khoán và nền kinh tế toàn cầu đã nhanh chóng rơi vào khủng hoảng, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính và ngân hàng.

Chính trong giai đoạn này, tập đoàn FPT đã nhận ra rằng không phải chỉ vì thành công trong một lĩnh vực mà có thể làm tốt ở tất cả các lĩnh vực khác. Họ đã nhanh chóng thay đổi chiến lược, từ việc phát triển đa ngành sang tập trung vào các ngành liên quan đến công nghệ thông tin.

Khi đó, FPT đã bán Ngân hàng Tiên Phong (TPBank) cho Doji và cũng bán phần lớn cổ phần trong FPT Securities cho các nhà đầu tư Nhật Bản và các nhà đầu tư khác.

Hiện tại, nếu nói rằng chứng khoán FPT vẫn thuộc “họ nhà F” thì đúng, bởi FPT vẫn giữ khoảng 18% cổ phần trong công ty này. Tuy nhiên, số cổ phần này được ghi nhận trong báo cáo tài chính của FPT là “Đầu tư dài hạn”.

Tập đoàn FPT hiện đang định hướng là một tập đoàn công nghệ, và thậm chí họ có thể không còn muốn nhắc đến lĩnh vực chứng khoán nữa. FPT Securities hiện nay đã hoạt động hoàn toàn độc lập với tập đoàn FPT.

Do đó, khi chúng ta nói rằng cổ phiếu FPT dậy sóng mà bao gồm cả FPT Securities, điều này không chính xác về bản chất.

Đó là câu chuyện của năm 2007.

Đến 10 năm sau, vào khoảng năm 2017, FPT cũng đã đưa ra thông báo chiến lược quan trọng. Kể từ ngày 18/12/2017, FPT chính thức không còn là tập đoàn kinh doanh bán buôn bán lẻ, sau khi hoàn tất thoái vốn khỏi FPT Trading và giảm sở hữu tại FPT Retail xuống dưới 50%.

Khi một tập đoàn hoặc công ty sở hữu dưới 50% cổ phần, báo cáo tài chính, bao gồm tài sản, nợ, và kết quả kinh doanh của công ty đó, sẽ không còn được hợp nhất vào báo cáo tài chính của tập đoàn FPT.

Nếu so sánh, chúng ta có thể thấy rằng, mặc dù FPT chỉ sở hữu dưới 50% cổ phần trong các công ty như FPT Telecom hay FPT Online do yêu cầu pháp lý, nhưng đây vẫn là những mảng kinh doanh cốt lõi của tập đoàn và FPT vẫn nắm quyền kiểm soát.

Do đó, họ vẫn có lý do để hợp nhất báo cáo tài chính của FPT Telecom (FOX) và FPT Online (FOC) vào tập đoàn FPT.

Tuy nhiên, với FPT Retail (FRT), dù sở hữu dưới 50%, nhưng đây không còn là mảng kinh doanh cốt lõi và FPT cũng không còn nắm quyền kiểm soát, do đó, báo cáo tài chính, kết quả kinh doanh và tài sản nợ của FPT Retail không còn được hợp nhất vào tập đoàn FPT.

Điều này thể hiện rõ rằng tập đoàn FPT một lần nữa khẳng định họ chỉ tập trung vào các mảng liên quan đến công nghệ thông tin và viễn thông, chứ không còn là một tập đoàn đa ngành liên quan đến bán buôn và bán lẻ như trước đây.

FPT luôn định vị mình là một công ty công nghệ

Có thể nói, câu chuyện này nôm na là khi FPT còn hoạt động như một tập đoàn đa ngành, vừa công nghệ, vừa buôn bán và bán lẻ, chính từ nội bộ của FPT cũng đã nhận ra rằng không thể đi nhiều hướng cùng một lúc.

Từ góc nhìn của nhà đầu tư, họ sẽ gặp khó khăn khi định giá. Nếu FPT là một tập đoàn công nghệ, nhà đầu tư có thể sẵn sàng trả mức giá cao, nhưng nếu là tập đoàn đa ngành gồm bán lẻ, tài chính…cách định giá sẽ hoàn toàn khác.

Từ góc độ của nhà đầu tư, họ sẽ không biết rõ tập đoàn FPT thực sự tập trung vào lĩnh vực nào, dẫn đến việc định giá công ty có thể bị ảnh hưởng. Đây có lẽ là một trong những lý do tập đoàn FPT đã quyết định tách mảng bán lẻ để định vị lại mình.

Tập đoàn FPT từ bỏ đa ngành để tập trung vào công nghệ - viễn thông - trực tuyến
Tập đoàn FPT từ bỏ đa ngành để tập trung vào công nghệ – viễn thông – trực tuyến

Một lần nữa, sau 15 năm, FPT đã khẳng định vị thế của mình là một tập đoàn công nghệ và viễn thông. Điều này đã được chứng minh rõ ràng là hướng đi đúng đắn của FPT.

Nhìn lại câu chuyện vào năm 2017, nếu xem xét kỹ báo cáo tài chính của FPT đến năm 2016, doanh thu của FPT đã đạt gần 43.000 tỷ đồng, cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ.

Ngay sau khi tách mảng bán lẻ ra khỏi báo cáo tài chính, doanh thu của FPT đã giảm một nửa, chỉ còn 23.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, toàn bộ tăng trưởng từ năm 2018 đến nay, với doanh thu đạt 52.000 tỷ đồng, hoàn toàn đến từ các mảng công nghệ thông tin và viễn thông, không còn liên quan gì đến mảng bán lẻ.

Khi xem xét báo cáo thường niên của FPT, họ luôn định vị mình là một tập đoàn công nghệ, chuyên cung cấp các dịch vụ công nghệ thông tin, các công nghệ mới và các lĩnh vực kinh doanh chính của họ là dịch vụ công nghệ thông tin, viễn thông và giáo dục.

FPT không còn đề cập đến mảng bán lẻ hay chứng khoán trong chiến lược phát triển của mình.

Rõ ràng, FPT đã xác định rõ con đường của mình là tập trung vào các ngành tăng trưởng mạnh mẽ, theo xu hướng toàn cầu, đặc biệt là công nghệ thông tin.

Lợi ích của việc hiểu rõ bản chất công ty

Khi nhìn vào các công ty trong hệ sinh thái FPT, chúng ta không nên chỉ dựa vào tên gọi, chẳng hạn như “chứng khoán FPT” hay “bán lẻ FPT”, để cho rằng họ thuộc về tập đoàn FPT.

Thực tế, những doanh nghiệp này hoạt động độc lập và không còn phụ thuộc vào FPT nữa. Sự phát triển, thay đổi và tốc độ tăng trưởng của các doanh nghiệp này hoàn toàn khác biệt và đã trở nên khá độc lập với tập đoàn FPT.

Vì vậy, khi đầu tư vào một doanh nghiệp, chúng ta cần tỉnh táo và hiểu rõ bản chất thực sự của doanh nghiệp đó.

Đừng để bị cuốn theo các xu hướng hoặc trào lưu tăng giá, và cũng không nên để những công ty mà bản chất không còn liên quan đến FPT được “ăn theo” hoặc bị ảnh hưởng bởi những xu hướng này.

Điều này có thể dẫn đến việc rơi vào các bẫy giá ảo trên thị trường chứng khoán, đặc biệt khi đầu tư vào cổ phiếu FPT hoặc các công ty trong hệ sinh thái của FPT. Thấy FPT tăng giá thì lại nhảy vào mua cổ phiếu FRT, FTS, TPB là không đúng

Giải pháp cho nhà đầu tư chứng khoán muốn đầu tư một cách bài bản

Trong khóa học “Đầu tư chứng khoán thông minh – The Intelligent Investor” mà chúng tôi hướng dẫn cho các học viên, tôi luôn nhấn mạnh rằng ngoài việc tìm kiếm những cổ phiếu rẻ, chúng ta cần tập trung vào việc tìm kiếm các công ty tốt. Để làm được điều này, chúng ta phải hiểu rõ bản chất của những doanh nghiệp mà chúng ta đầu tư vào.

Khi đã hiểu được bản chất doanh nghiệp, chúng ta sẽ có thể đưa ra quyết định đầu tư dựa trên lý trí và dữ liệu thực tế, thay vì bị chi phối bởi cảm xúc hoặc bị cuốn theo các đợt sóng, như những đợt tăng giá gần đây của cổ phiếu FPT.

Nếu bạn quan tâm đến khóa học và cảm thấy triết lý này là con đường đúng đắn cho mình, hãy tham khảo thêm thông tin về khóa học ở phần liên kết.