Thị trường chứng khoán luôn tiềm ẩn cả cơ hội và rủi ro, nhưng với những nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm, nó có thể trở thành một trò “đánh bạc chứng khoán” với những hậu quả nghiêm trọng.
Câu chuyện của nghệ sĩ Bùi Công Nam là một minh chứng điển hình. Ban đầu, anh thấy mình có thể kiếm lời dễ dàng từ việc đầu tư chứng khoán, nhưng sự ảo tưởng này dẫn đến việc anh dồn hết tài sản vào thị trường mà không có chiến lược rõ ràng.
Khi thị trường đi xuống, anh đã mất toàn bộ số tiền và cả nhà cửa. Đây là một lời nhắc nhở quan trọng về việc cần phải có kiến thức vững vàng và kiểm soát rủi ro khi tham gia đầu tư, tránh biến chứng khoán thành “đánh bạc chứng khoán”. Việc nhận diện các dấu hiệu và giữ vững lập trường sẽ giúp nhà đầu tư bảo vệ tài sản của mình và không rơi vào những sai lầm đáng tiếc.
Khi cơn sốt chứng khoán đi qua, nhiều người đã phải đối mặt với những mất mát lớn, không chỉ tại Việt Nam mà còn ở các quốc gia khác như Hồng Kông và Hàn Quốc. Trên toàn thế giới, những câu chuyện về sự mất mát khi tham gia trào lưu kiếm tiền qua chứng khoán xuất hiện rất nhiều, cho thấy rủi ro tiềm ẩn khi không hiểu rõ về thị trường.
Trải qua hơn 20 năm tham gia vào thị trường chứng khoán, tôi đã tự mình đúc kết được nhiều bài học từ những thất bại và sai lầm. Những dấu hiệu này giúp tôi nhận ra khi nào mình đang thực sự “đánh bạc chứng khoán” chứ không đầu tư, mua bán có tính toán, phân tích. Nếu đối xử với chứng khoán như một trò may rủi, khả năng mất tiền là rất lớn.
Dưới đây là những dấu hiệu mà tôi đã rút ra sau nhiều năm tham gia thị trường, giúp tôi tránh biến chứng khoán thành một công cụ “đánh bạc” và bảo vệ tài sản của mình.
Dấu hiệu đánh bạc chứng khoán thứ nhất: Ngôn ngữ khi đề cập đến chứng khoán
Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất của việc “đánh bạc chứng khoán” là cách mà chúng ta nhìn nhận và nói về việc đầu tư. Thay vì gọi tên các công ty như Vinamilk, FPT, hay Vietcombank một cách chính thức, nhiều người lại dùng từ “đánh con FPT”, “đánh con VNM”, hoặc “đánh con VCB”.
Chúng ta hay bảo là nói vậy cho vui, căng thẳng làm gì.
Tuy nhiên, việc sử dụng ngôn ngữ này thể hiện một tâm lý vô thức coi chứng khoán như trò may rủi, không khác gì việc chơi bài hay đỏ đen. Khi tư duy như vậy, chúng ta dễ dàng bị cuốn vào những quyết định đầu tư thiếu tính toán và đầy rủi ro.
Khi mà chúng ta nói những ngôn ngữ như vậy thì bản thân một cách vô thức, chúng ta đang coi thị trường chứng khoán như là một sòng bài và những mã cổ phiếu đó là những con chip trong sòng bài. Với cách nói như vậy thay vì “doanh nghiệp FPT”, “công ty VNM”, “ngân hàng VCB”, chúng ta làm cho não bỏ qua tất cả những yếu tố khác của doanh nghiệp như ban lãnh đạo, doanh thu, lợi nhuận, chiến lược,… mà chỉ là “3 chữ cái” và thị giá.
Suy nghĩ vô thức đó nó được thể hiện qua ngôn ngữ, nó sẽ dẫn dắt thái độ và dẫn dắt cách mình chơi, cách mình cư xử trên kênh chứng khoán. Cách đó nó sẽ không khác gì cách chúng ta chơi đỏ đen hay là chúng ta chơi bài.
Dấu hiệu đánh bạc chứng khoán thứ 2: Khoe thành tích đánh thắng
Khi mới bước chân vào thị trường chứng khoán, nhiều người dễ rơi vào cảm giác “beginner’s luck,” tức là sự may mắn của người mới. Như nghệ sĩ Bùi Công Nam từng chia sẻ, ban đầu có thể bạn mua gì thắng đó, dễ dàng kiếm lời và từ đó nảy sinh ảo tưởng rằng mình có “duyên” với thị trường.
Sự phấn khích này thường dẫn đến việc khoe khoang thành tích, nhưng vô tình điều này lại tiềm ẩn rủi ro, dễ khiến bạn xem chứng khoán như trò may rủi, giống như đánh bạc chứng khoán.
Khi chúng ta chưa có đủ kinh nghiệm và chưa trải qua những vấp ngã, việc khoe khoang thành tích đầu tư chứng khoán là điều nên tránh. Lúc này, chưa ai có thể khẳng định rằng thành công của mình là bền vững.
Sự khiêm nhường và khả năng học hỏi từ những sai lầm là yếu tố quan trọng giúp nhà đầu tư trụ vững trước những biến động khó lường của thị trường. Đừng để việc đánh bạc chứng khoán thay thế cho đầu tư một cách khôn ngoan và có chiến lược.
Dấu hiệu đánh bạc chứng khoán thứ 3: Nghiện xem bảng điện
Khi nói về việc dành cả thời gian làm việc tại công sở để theo dõi bảng điện từ 9 giờ sáng đến 3 giờ chiều, chúng ta đang đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng. Đa số chúng ta là nhân viên làm công ăn lương, dành 8 đến 10 tiếng mỗi ngày cho công việc.
Tuy nhiên, khi quá mải mê với việc theo dõi thị trường chứng khoán, chúng ta dần trở nên ám ảnh, dẫn đến việc bị cuốn vào đánh bạc chứng khoán. Đây là lúc cảm xúc lấn át lý trí, khiến mọi quyết định đầu tư trở thành hành động rủi ro.
Khi chúng ta dành thời gian hàng ngày để xem bảng điện liên tục, điều này có thể trở thành một thói quen nguy hiểm. Ban đầu, việc theo dõi thị trường là bình thường, nhưng khi việc này trở thành một nỗi ám ảnh, nó có thể dẫn đến tình trạng đánh bạc chứng khoán.
Khi đó, quyết định đầu tư không còn dựa trên lý trí mà bị chi phối bởi cảm xúc, làm cho thị trường chứng khoán trở thành một sòng bạc rủi ro, nơi mà lý trí bị lấn át bởi những ham muốn tức thời.
Để tránh rơi vào tình trạng đánh bạc chứng khoán, bạn cần cảm thấy thoải mái khi không phải liên tục theo dõi bảng điện trong một khoảng thời gian như một tuần hoặc một tháng. Khi bạn có thể tạm rời xa việc theo dõi thị trường mà không cảm thấy bất an, và tập trung vào sự nghiệp cũng như công việc chính của mình, đó là lúc bạn thực sự đang đầu tư, không bị chi phối bởi cảm xúc và có được cái nhìn khách quan về thị trường chứng khoán.
Dấu hiệu đánh bạc chứng khoán thứ 4: Chưa tiết kiệm đã vội đầu tư
Một dấu hiệu rõ ràng của việc đánh bạc chứng khoán là khi bạn tham gia thị trường mà không có khả năng tiết kiệm. Nhiều người lầm tưởng rằng đầu tư chứng khoán sẽ mang lại lợi nhuận tốt hơn việc tiết kiệm, nhưng thực tế, tiết kiệm giúp bạn phát triển một tư duy lý trí về tiền bạc.
Khi không làm chủ được tiền của mình, bạn dễ bị cuốn theo cảm xúc trong đầu tư. Nếu bạn đầu tư theo cảm xúc, bạn đang biến chứng khoán thành một canh bạc đầy rủi ro.
Khi bạn tham gia vào thị trường chứng khoán mà không có khả năng tiết kiệm, bạn đang đặt mình vào một vị trí rất rủi ro. Tiết kiệm không chỉ là việc tích lũy tiền bạc mà còn là quá trình giúp bạn xây dựng kỷ luật tài chính và quản lý cảm xúc trước khi bước vào đầu tư.
Nếu không có khả năng kiểm soát tiền bạc và thu nhập của mình, bạn dễ dàng rơi vào tình trạng đầu tư theo cảm xúc. Khi đầu tư dựa trên cảm xúc, bạn sẽ dễ dàng bị cuốn theo những biến động của thị trường, mà không có một kế hoạch dài hạn cụ thể.
Điều này biến việc đầu tư chứng khoán từ một chiến lược tài chính thành một canh bạc, nơi mà sự may rủi chiếm phần lớn quyết định đến thành công hay thất bại. Đánh bạc chứng khoán không chỉ làm mất đi sự ổn định tài chính mà còn gây ra những tổn thất nặng nề khi bạn không thể kiểm soát được hành vi đầu tư của mình.
Dấu hiệu đánh bạc chứng khoán thứ 5: Mới tham gia nhưng đã xài margin, vay tiền, xài đòn bẩy
Khi tham gia vào thị trường chứng khoán, một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất của việc đánh bạc chứng khoán là khi bạn bắt đầu vay tiền để đầu tư, đặc biệt là trong giai đoạn đầu tham gia. Việc này có thể bắt đầu từ việc vay margin – sử dụng tiền vay ngay trong tài khoản để tăng lợi nhuận, cho đến việc vay mượn từ gia đình, bạn bè, hoặc thậm chí bán tài sản như nhà cửa để đổ toàn bộ số tiền vào chứng khoán.
Điều này cho thấy sự thiếu kiểm soát và dễ dẫn đến rủi ro tài chính lớn, bởi thị trường chứng khoán không phải lúc nào cũng mang lại lợi nhuận nhanh chóng hay đảm bảo. Đầu tư không đúng cách, đặc biệt là sử dụng vốn vay mà chưa có kinh nghiệm, rất dễ biến khoản đầu tư của bạn thành một canh bạc với tỷ lệ rủi ro cao.
Trong những năm đầu tham gia thị trường chứng khoán, nếu bạn bắt đầu vay tiền để đầu tư, đặc biệt là sử dụng margin, bán nhà, hoặc vay mượn từ gia đình, thì đây là dấu hiệu rõ ràng của việc đánh bạc chứng khoán.
Thực tế, khi chưa hiểu rõ triết lý và con đường đầu tư của mình mà đã mạo hiểm với tài sản lớn, bạn đang hành động như một “con bạc khát máu.” Kinh nghiệm từ việc bán đất để đầu tư chứng khoán mà tôi đã trải qua cho thấy, khi tiếp cận thị trường chứng khoán theo cách này, việc mất tiền gần như là điều tất yếu.
Dấu hiệu đánh bạc chứng khoán thứ 6: Ai nói gì cũng nghe
Khi nhận được một thông tin hoặc lời khuyên như “mua ngay cổ phiếu này” hoặc “bán ngay cổ phiếu kia,” nhiều nhà đầu tư thường có cảm giác đây là một thông tin nội bộ hoặc cơ hội hiếm có mà chỉ mình biết. Họ tin rằng hành động ngay lập tức theo nguồn tin này sẽ mang lại lợi nhuận nhanh chóng.
Tuy nhiên, việc hành động mà không có sự phân tích cẩn thận và dựa vào tin đồn như vậy chính là một biểu hiện rõ ràng của việc đánh bạc chứng khoán chứ không phải là đầu tư có chiến lược.
Trên thị trường chứng khoán, sẽ luôn có những người nắm bắt thông tin sớm hơn người khác. Tuy nhiên, hãy thận trọng vì đa phần những người này không phải là chúng ta. Nếu họ chia sẻ thông tin đó với chúng ta, có khả năng cao là thông tin này đã được lan truyền rộng rãi.
Đặc biệt, với sự phổ biến của các room phím hàng và mạng xã hội hiện nay, những tin mật không còn là nguồn tin nhanh chóng và độc quyền cho bất kỳ ai. Điều này có thể dẫn đến việc đánh bạc chứng khoán thay vì đầu tư có cân nhắc.
đó là những cái dấu hiệu rất là đơn giản để tôi nhận Ra rằng là à tôi đang đi Sai con đường và có lẽ nhiều người đối đặc biệt là những với những người F không khi mà chưa tham gia thị trường thì nghe những cái này cảm thấy rất là hoảng sợ
Muốn an toàn và bền vững thì có một số những cái tiêu chí ngược lại với những dấu hiệu đã chia sẻ ở trên. Chúng ta cần phải nắm bắt đối với những dấu hiệu đó thì chúng ta có thể rút ra được một số điều kiện cần để tham gia vào thị trường chứng khoán
Để đảm bảo an toàn và bền vững khi đầu tư vào thị trường chứng khoán, có những tiêu chí cần thiết mà bạn cần tuân thủ, đặc biệt là tránh xa việc đánh bạc chứng khoán. Một số những bài học đó chính là:
Không nên vay tiền, sử dụng margin, bán nhà, hoặc đổ hết tiền tiết kiệm vào thị trường trong ba năm đầu tiên.
Khoảng thời gian này là lúc bạn cần học hỏi và thử nghiệm để hiểu rõ khả năng và chiến lược của mình. Một chu kỳ kinh tế thường kéo dài khoảng ba năm, và sau khi trải qua các biến động thị trường, bạn mới có thể tự tin đầu tư thêm.
Việc kiên nhẫn và tỉnh táo trong giai đoạn này sẽ giúp bạn tránh khỏi những rủi ro không đáng có và xây dựng một nền tảng đầu tư vững chắc hơn.
Dành nhiều thời gian để nghiên cứu cổ phiếu
Bài học thứ hai mà tôi nhận ra là việc mua cổ phiếu cần phải được thực hiện cẩn trọng như khi bạn mua bất động sản. Khi đầu tư bất động sản, chúng ta thường xem xét kỹ lưỡng vị trí, phong thủy, pháp lý của mảnh đất, và thường mất thời gian để chọn mua ngôi nhà ưng ý.
Tương tự, khi mua cổ phiếu, bạn cũng đang đầu tư vào một tài sản. Vì vậy, hãy nghiên cứu kỹ lưỡng về công ty trước khi quyết định, tránh việc mua bán vội vàng như đang tham gia vào việc đánh bạc chứng khoán.
Để tránh việc đánh bạc chứng khoán, việc nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đầu tư là điều cần thiết. Khi bạn được ai đó giới thiệu một mã cổ phiếu, hãy dành ít nhất một tuần để tìm hiểu sâu về doanh nghiệp đó. Điều này giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư dựa trên cơ sở vững chắc thay vì chỉ theo cảm xúc.
Khi đã dành đủ thời gian phân tích, dù kết quả ra sao, bạn cũng hiểu rõ nguyên nhân, từ đó giúp bạn tham gia thị trường một cách an toàn và bền vững hơn, tránh rơi vào cạm bẫy của việc đánh bạc chứng khoán.
Chia sẻ:
